Hiệp Định TPP sẽ không làm cho Tổng Sản Lượng Quốc Gia của Hoa Kỳ tăng mạnh, nhưng Toà Bạch Ốc cả quyết rằng nếu đạt được, thỏa ước này sẽ giúp tăng kim ngạch xuất cảng của Mỹ tăng thêm 4.39% vào năm 2025.
Cali Today News - CUỘC THẢO LUẬN LỊCH SỬ đang diễn ra sôi nổi ở Hoa Thịnh Đốn. Tổng thống Obama tìm cách thuyết phục Quốc Hội cho phép ông được rộng quyền thương thuyết về hiệp định đối tác mậu dịch vói các nước vùng Thái Bình Dương.
Tên nguyên thủy của hiệp định này là Trans-Pacific Partnership. Đây là một thoả hiệp mậu dịch quốc tế đa phương liên hệ đến Hoa Kỳ và 11 quốc gia ở hai bên bờ biển Thái Bình Dương (Pacific Rim). Những quốc gia ở đây bao gồm cả Nhật Bản, Úc Châu và Peru. Tổng gộp sức mạnh kinh tế của những nước này, kể cả Hoa Kỳ, chiếm một phần ba mậu dịch thế giới, và 40% Tổng Sản Lượng toàn cầu.
Với số lượng lớn lao như trên, việc cân nhắc về chính trị và cảm xúc phải được tính toán kỹ càng đối với cả hai phía. Phe ủng hộ là phe doanh nghiệp cho rằng Hiệp Định TPP sẽ tạo thêm lợi lộc về kinh tế, trị giá hàng trăm tỉ đô la trong thập niên sắp tới nhờ bãi bỏ hàng rào cản về mậu dịch và đầu tư. Người ta dự phóng rằng Tổng Sản Lượng (GDP) của Nhật Bản và Singapore sẽ tăng 2% vào năm 2025 nếu thỏa ước được ký kết. Tổng Sản Lượng của Mã Lai sẽ tăng 5% và của Việt Nam sẽ tăng 10%.
Hiệp Định TPP sẽ không làm cho Tổng Sản Lượng Quốc Gia của Hoa Kỳ tăng mạnh, nhưng Toà Bạch Ốc cả quyết rằng nếu đạt được, thỏa ước này sẽ giúp tăng kim ngạch xuất cảng của Mỹ tăng thêm 4.39% vào năm 2025. Xuất cảng tăng sẽ giúp tạo thêm công ăn việc làm cho giới trung lưu, và như thế sẽ giúp nền kinh tế phát triển về lâu dài, cũng như san bằng cách biệt về thu nhập giữa người giầu và kẻ nghèo. Ngoài ra, Hiệp Định TPP cũng còn giúp cho Hoa Kỳ đặt chân vững chắc vào khu vực kinh tế có tiềm năng phát triển mạnh nhất thế giới, và do đó, sẽ hỗ trợ cho Hoa Kỳ trong việc thương lượng những hiệp định ngoại giao ở Á châu trong tương lai- thậm chí với cả Trung quốc, tuy rằng điều này không được minh thị nêu ra.
NHỮNG NGƯỜI PHẢN ĐỐI HIỆP ĐỊNH TPP - trong đó có các tổ chức của nghiệp đoàn lao động, bảo vệ nhân quyền, và bảo vệ môi sinh - cảnh cáo rằng những chi tiết của Hiệp Định đều được thảo luận trong vòng bí mật, che dấu. Họ nhớ lại hồi thập niên 1990’s khi thương thảo về Hiệp Định Tự Do Mậu Dịch các nước vùng Bắc Mỹ, gọi tắt là NAFTA , người ta cũng hứa hẹn đủ điều rằng sẽ tạo ra hàng triệu việc làm mới, nhưng thực tế việc này không thực hiện được.
Cả hai phe bênh và chống, đều quên mất một điểm quan trọng. Đó là Hiệp Định TPP không giống như Hiệp Định NAFTA trước đây, nó mang thêm ý nghĩa chính trị, không phải thuần túy về mậu dịch. Hiệp Định TPP là nền móng cho sự chuyển hướng khôn ngoan trong chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ. Nó sẽ giúp làm phục sinh nền kinh tế toàn cầu và tăng cường quan hệ an ninh chặt chẽ với các nước Á châu đang lo sợ Trung quốc gia tăng ảnh hưởng trong vùng. Hiệp Định TPP sẽ là trọng tâm của chính sách đối ngoại “chuyển trục” của Tổng Thống Obama, một kế hoạch thông minh, giúp gia tăng ảnh hưởng của Mỹ đối với các nước trong vùng Đông, và Nam Á châu trong nhiều năm tới.
Việc chuyển trục đã được hứa hẹn từ lâu mà chưa làm xong. Sự trổi dậy của Trung quốc là một thách thức lớn đối với Hoa Kỳ. Nền kinh tế của Trung quốc là một mô hình phát triển kinh tế bằng vốn tư bản của nhà nước, nó giúp các quan chức nhà nước giữ vai trò đầy quyền lực trong việc định hướng hoạt động của thị trường. Bằng cách dùng những công ty của nhà nước, ngân hàng của nhà nước, và những công ty trung thành với nhà nước để đạt những mục tiêu chính trị, Trung quốc đã thay đổi sân chơi về thương mại nghiêng về phiá chính phủ, không cho các công ty ngoại quốc và công ty Hoa Kỳ tham gia vào.
HIỆP ƯỚC TPP SẼ GIÚP ĐỐI ĐẦU với sự phát triển kinh tế theo kiểu Trung quốc, tức là chủ nghĩa tư bản nhà nước, trong vùng Á châu, giống như cách thức các thành viên trong Liên Hiệp Âu châu trước đây định làm để khuyến khích các nước Đông Âu ngày xưa theo chủ nghĩa cộng sản. Các quốc gia như Ba Lan và Estonia học cách tuân theo qui luật của Liên Hiệp Âu châu đề ra. Qui luật đó tạo điều kiện thuận lợi cho sự cạnh tranh trong khu vực tư, và giải phóng những tiêu chuẩn về lao động, mậu dịch và đầu tư.
Hiệp Định TPP khi thành hình sẽ đem lại thắng lợi ưu việt cho chủ nghĩa tự do kinh doanh, tinh thần thượng tôn luật pháp, tổ chức nghiệp đoàn lao động theo kiểu Tây phương, và tôn trọng tiêu chuẩn về môi sinh. Cùng lúc đó, Hiệp Định sẽ giúp các nước láng giềng của Bắc Kinh có điểm tưạ chống lại ảnh hưởng của Trung quốc, đồng thời tăng cường những ràng buộc về đầu tư với Hoa Kỳ cũng như những nước thành viên khác trong hiệp định TPP. Thoả ước này cũng ngầm báo hiệu cho biết rằng Hoa Kỳ vẫn tiếp tục ở lại với Á châu trong vai trò một cường quốc làm ổn định tình hình trong vùng bất kể Trung quốc ngày càng tìm cách gia tăng ảnh hưởng.
Riêng đối với Tổng Thống Obama, hiệp định TPP sẽ là dấu ấn lớn cho di sản của ông, một nhà lãnh đạo thường bị coi là hay né tránh những vấn đề chính trị toàn cầu.
Bài nhận định của Ian Bremmer trên báo TIME ngày 11/5/2015
Nguyễn Minh Tâm dịch
Hoàng Trần
Muốn được gia nhập Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP), nhà cầm quyền CSVN phải thay đổi chính sách để bảo đảm quyền lợi cho người lao động, trong đó có việc tôn trọng quyền tự do thành lập công đoàn của công nhân Việt Nam.
“Nếu Việt Nam, hay bất kỳ quốc gia thành viên nào khác trong hiệp định này không đáp ứng được các đòi hỏi đó, họ sẽ phải gánh chịu các hậu quả tương ứng”, đó là nội dung bài phát biểu của tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama hôm 8/5/2015, tại trụ sở công ty Nike (Portland, Oregon).
Tuyên bố trên được đưa ra trước thời điểm TBT Nguyễn Phú Trọng có chuyến công du đến Hoa Kỳ, dự kiến sẽ diễn ra vào cuối tháng. Trong chuyến đi lịch sử của người đứng đầu đảng CSVN đến nước cựu thù lần này, việc gia nhập TPP được nói sẽ là một vấn đề trọng tâm.
Để cứu vãn nền kinh tế đang đối mặt nguy cơ sụp đổ, TPP được xem là một chiếc phao cứu sinh mang tính sống còn đối với chế độ CSVN. Dù vậy, việc vi phạm nhân quyền hiện vẫn đang là một cản trở lớn đối với Hoa Kỳ trong việc chấp thuận cho CSVN gia nhập TPP.
Công đoàn tự do
Phát biểu mới nhất của tổng thống Obama một lần nữa cho thấy nhân quyền vẫn đang là trọng tâm trong chính sách bang giao và thương mại của Hoa Kỳ.
Khẳng định TPP là một thỏa thuận thương mại cấp tiến và có tiêu chuẩn cao nhất từ trước đến nay trong lịch sử, tổng thống Obama cũng đã nêu trường hợp Việt Nam làm ví dụ:
“Khi chúng ta xem xét một quốc gia như Việt Nam, vẫn đang trong quá trình đàm phán. Lần đầu tiên, Việt Nam sẽ phải thực sự thay đổi chính sách và cải thiện tiêu chuẩn cho người lao động.
Họ phải thiết lập được mức lương cơ bản. Họ phải thông qua luật về điều kiện an toàn lao động và bảo vệ công nhân.”
Trong đó, vấn đề thành lập công đoàn độc lập bảo vệ người lao động Việt Nam cũng được vị tổng thống Hoa Kỳ nêu rõ:
“Lần đầu tiên, Việt Nam sẽ phải phải để cho người lao động tự do thành lập công đoàn bảo vệ quyền lợi. Điều này cũng sẽ tạo ra sự thay đổi.
TPP sẽ giúp tạo ra sân chơi công bằng và mang lại lợi ích cho người lao động Việt Nam.
Đó chính là sự tiến bộ. Nhưng không có nghĩa là sự thay đổi điểu kiện lao động của công nhân Việt Nam sẽ ngay lập tức ngang bằng với điều kiện ở đây – Nike. Hay ở ngay Portland này. Nhưng đó là mục tiêu đúng đắn mà chúng ta đang hướng đến.”
TPP: Không đáp ứng sẽ bị loại
Tổng thống Obama cũng đưa ra lời cảnh báo trong trường hợp nếu không đáp ứng đủ các tiêu chuẩn của TPP, nhà cầm quyền CSVN sẽ phải gánh chịu hậu quả trừng phạt, hoặc thậm chí bị loại.
“Nếu Việt Nam, hay bất kỳ quốc gia thành viên nào khác trong hiệp định này không đáp ứng được các đòi hỏi đó, họ sẽ phải gánh chịu các hậu quả tương ứng.
Nếu một quốc gia muốn tham gia vào hiệp định này, quốc gia đó phải đáp ứng được các tiêu chuẩn cao hơn. Nếu không đáp ứng, quốc gia đó sẽ bị loại.
Nếu phá vỡ các quy định, quốc giá đó sẽ phải gánh chịu các hậu quả thực sự. Điều này tốt cho các doanh nghiệp và người lao động tại Hoa Kỳ, bởi vì chúng ta đã có những tiêu chuẩn cao hơn so với nhiều nơi khác trên thế giới, giúp tạo ra một sân chơi bình đẳng.”
Lập trường của Hoa Kỳ đã khiến chế độ CSVN phải có một số nhượng bộ nhất định. Tuy nhiên, những thay đổi này chỉ là một giải pháp tình thế để lừa gạt quốc tế, hòng cố đấm ăn xôi.
Đa số ý kiến cho rằng, nếu được gia nhập TPP, chế độ CSVN sẽ tiếp tục đàn áp bắt bớ đối lập như kịch bản từng xảy ra sau khi gia nhập WTO.
Thậm chí, tình trạng nhân quyền Việt Nam vẫn đang tiếp tục tồi tệ bởi những thủ đoạn đàn áp, bắt bớ tinh vi và có hệ thống. Do đó, thông điệp của tổng thống Obama cũng chính là một lời cảnh cáo nghiêm khắc đối với CSVN.
Về phía người dân Việt Nam, chúng ta cần có thái độ dứt khoát và có trách nhiệm trong vấn đề này. Chế độ độc tài toàn trị do đảng CSVN cầm đầu hoàn toàn không xứng đáng gia nhập TPP.
Những ai còn nuôi hy vọng CSVN sẽ thay đổi khi vào TPP thì đó chỉ là một sự ảo tưởng.
10/5/2015
Nguồn: WhiteHouse. Người dịch: Bao Thien
No comments:
Post a Comment